Biotyna w jedzeniu – gdzie występuje?

Biotyna, nazywana również witaminą B₇ lub witaminą H, jest substancją chemiczną niezbędną do życia nie tylko dla ludzi i innych ssaków, ale także wszystkich zwierząt, roślin i grzybów. I zasadniczo jest to wystarczający powód, by stwierdzić, że każdy z nas powinien dbać o to, by pokryć odpowiednio duże dzienne zapotrzebowanie na biotynę. Tu powstaje jednak pytanie: w czym jest biotyna i jak można dostarczyć ją do organizmu? Odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Funkcje biotyny

Biotyna jest heterocyklicznym związkiem chemicznym, który zalicza się do witamin z grupy B (stąd właśnie wzięła się jej inna nazwa, witamina B₇). Jak wspomnieliśmy we wstępie, biotyna jest substancją niezbędną do życia dla wszystkich organizmów eukariotycznych – czyli m.in. ludzi, zwierząt czy roślin. Z punktu widzenia organizmu ludzkiego, witamina B₇ pełni kilka bardzo ważnych funkcji:

• jest koenzymem poszczególnych enzymów i niezbędnym składnikiem karboksylaz biorących udział w istotnych reakcjach biochemicznych – takich jak produkcja glukozy, synteza kwasów tłuszczowych czy cykl kwasu cytrynowego¹,
• wspomaga procesy powstawania keratyny i różnicowania się komórek naskórka, paznokci i włosów – w ten sposób wydatnie wpływa na ich kondycje i wygląd².

Gdzie w jedzeniu jest biotyna?

Biotyna jest dostarczana do organizmu naturalnie z produktami spożywczymi. Nie jest o to trudno, ponieważ wiele powszechnie spożywanych produktów jest źródłem biotyny. Z tego też względu niedobory biotyny są diagnozowane dość rzadko – choć nie można ich wykluczyć, zwłaszcza u osób przyjmujących długotrwale leki przeciwdrgawkowe i hormony steroidowe, oraz nadużywających alkoholu i papierosów.

Gdzie w jedzeniu jest biotyna? Źródła jej występowania to przede wszystkim wątróbka drobiowa (187,2 mg/100 g) i wołowa (41,6 mg/100 g) oraz jajka smażone (21,4 mg/100 g). Biotyna w jedzeniu występuje jednak także w takich produktach jak:

• mięso – tutaj na pierwszy plan wysuwają się wspomniane wyżej wątróbki drobiowe i wołowe, ale także łosoś konserwowy i szynka z indyka;
• nabiał – dobrym źródłem biotyny są całe jaja, pod warunkiem, że są dobrze poddane obróbce cieplnej. W surowych i niedogotowanych jajkach aktywna jest awidyna, która ogranicza wchłanianie biotyny. Warto wspomnieć też o mleku i żółtych serach – np. cheddarze;
• orzechy i nasiona – sporo biotyny znajdziemy w orzeszkach ziemnych, orzechach pekan i orzechach włoskich. Spore ilości witaminy B₇ zawierają też migdały, ziarna słonecznika i płatki owsiane;
• owoce – także w owocach jest biotyna. Występowanie jej stwierdza się przede wszystkim w truskawkach, awokado, malinach i bananach;
• warzywa – tutaj należy wyróżnić brokuły, pomidory i marchewki konserwowe³.

Stosowanie zdrowej, odpowiednio zbilansowanej diety w znaczący sposób minimalizuje ryzyko wystąpienia niedoborów biotyny.

W czym jest biotyna – kiedy należy rozważyć przyjmowanie leków z biotyną?

Wiesz już, czym jest biotyna, gdzie występuje i jakie pełni funkcje w organizmie. W ramach podsumowania powiedzmy jeszcze, że w niektórych sytuacjach zalecane może być przyjmowanie specjalnych leków z biotyną. Pod kontrolą lekarza produkty lecznicze muszą stosować między innymi osoby, które zmagają się z wrodzonym niedoborem biotyny. Jednak także wtedy, gdy niedobór biotyny ma charakter nabyty, konieczne może być stosowanie leków.

W jakich produktach jest biotyna? Można tu wspomnieć choćby o lekach Biotynox (5 mg biotyny) i Biotynox Forte (10 mg – najwyższa dopuszczalna bez recepty dawka biotyny). Zaleca się stosowanie tych leków w leczeniu niedoboru witaminy B₇, któremu towarzyszą objawy takie jak wypadanie włosów, zaburzenia wzrostu włosów i paznokci czy stany zapalne skóry zlokalizowane wokół oczu, nosa, ust i krocza. Poprawa powinna nastąpić po upływie czterech tygodni od rozpoczęcia stosowania leku.

1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Biotyna
2.  Biotynox.pl (ulotka)
3.  Biotyna – fakty i nadzieje; Aleksandra Kowalska, Julia Bartkiewicz, Katarzyna Dettlaff